Structuurbeton: vakwerk, maatwerk, prefab werk

Greenpartners, een groothandel in groenten en fruit, breidt zijn activiteiten uit rond de veiling van Sint-Katelijne Waver. Voor het nieuwe industriële gebouw werd gekozen voor geprefabriceerd structuurbeton, dat op een bijzondere manier werd toegepast. Vooral het vakwerk maakt dit ontwerp van architect Gert Colliers uit Kontich tot een creatieve constructie.
 
Opvallend zijn de oranjerood gekleurde bureaus die boven de loskaden gelegen zijn. Maar wie goed kijkt ziet dat deze gedragen worden door op zich minstens even opvallende structuurelementen. Het gaat om een vakwerkstructuur in prefab beton, die zichtbaar gelaten is en ook gezien mag worden. De elementen werden gemaakt door de firma JUMA Beton uit Balen.
 
Ergon leverde de kolommen en balken voor de structuur van de achterliggende opslagruimte. De andere prefab elementen zijn van JUMA: de plinten rondom het gebouw, los- en laadkades, binnentrappen en bordessen, de spievormige buitentrap met bordes, de grote betonnen wand en het vakwerk onder de bureaus.
 
Alles samen 190 m3 beton en bijna 26 ton staal. Al bij al geen enorme hoeveelheden, maar wel allemaal maatwerk dat bijzondere aandacht vergde. Eerst en vooral gaat het om zichtbaar blijvend werk. Hiervoor werd alles (behalve de trappen) met zelfverdichtend beton gemaakt, wat het uitzicht  ten goede komt en dankzij de gladde bekisting een zo egaal mogelijk resultaat geeft. De niet bekiste zijden van de trappen en de wand werden gerold. Dat levert een crepi-achtig, en dus afgewerkt, uitzicht op.
 
Architecturaal is het een geslaagd geheel. Dankzij het originele idee om de bureaus boven de loskaden in te planten, werd veel plaats bespaard. Dat was noodzakelijk, gezien het krappe terrein en de nood aan maximalisering van de nuttige opslagruimte. Het is ook een mooi voorbeeld van de ruimere mogelijkheden van prefab structuurbeton dan de gebruikelijke toepassingen. De soepelheid bij prefabricatie opent heel wat nieuwe mogelijkheden voor toepassingen in beton.
 
Doordat de 8 vakwerkelementen in de fabriek liggend werden gemaakt, speelde de complexe vorm weinig rol. Ter plaatse storten op de werf behoorde eventueel tot de mogelijkheden, maar dan had de bekisting telkens opnieuw moeten opgebouwd worden, en had ze zo lang moeten blijven staan tot het beton voldoende was uitgehard. Door de keuze voor prefabricatie verliep de uitvoering veel sneller: de elementen moesten op de werf enkel nog gemonteerd worden en ze konden onmiddellijk hun nuttige last dragen. Prefabricatie op tafels maakt de bekisting veel eenvoudiger. Bovendien kan ze op die manier telkens opnieuw worden gebruikt.
 
De enige kopzorg werd het transport. De vakwerkelementen zijn groot: 5,88 meter hoog en 9,36 meter lang. Hierbij is de lengte niet zo’n problematisch, wel de hoogte. Om de elementen van de fabriek naar de werf te transporteren was uitzonderlijk transport nodig. Dit moet uiteraard ’s nachts gebeuren en werd georganiseerd met een konvooi van twee vrachtwagens. Elke vrachtwagen vervoerde telkens twee vakwerkelementen. Oorspronkelijk werd eraan gedacht om ze in twee delen te maken, maar omdat de lengte niet echt een probleem stelde, kon het toch in één stuk.
 
De koppen van de vakwerkelementen werden van wachtwapening voorzien voor de plaatsing van de prefab kolommen die de structuur van de bureaus uitmaken. De balken die de vloer dragen, passen met hun afgeschuinde uiteinden in de uitsparingen van de dragende structuur. De constructie van het geheel werd goed voorbereid door het studiebureel Studie 10 Ingenieursbureau bvba. Het werd vanaf het begin in prefab beton ontworpen, wat het goede resultaat verklaart.
 
Een ander opvallend element is de spievormige trap die naar de bureaus leidt, een mooi architecturaal detail. De trap vertrekt in dubbele breedte naast de grote opvallende betonnen wand, die hem van de laadkades scheidt. De onderste trapvleugels rusten halverwege op een tussen geplaatst bordes dat op één kolom steunt. Van daar loopt hij door naar het buitenterras, sluit aan op een driehoekig bordes dat tegen de muur aan op nul uitloopt. JUMA Beton kan bogen op een sterke ervaring in trappen, tekende daarom zelf de plannen uit en deed een voorstel voor de wapening.
 
Het tussenbordes van de trap vormde een stabiliteitsprobleem. Dit werd opgelost door wachtwapening te voorzien in het tussenbordes en het principe van omgekeerde montage toe te passen voor de verankering met de kolom om voldoende grote stijfheid van het geheel te verkrijgen. Een groot voordeel van prefabricatie is hier dat alle zijden van de trap zichtwerk zijn en de trap zonder bekleding kan gebruikt worden.
De andere elementen zijn minder bijzonder of spectaculair. Toch kregen ook zij dezelfde aandacht en zorg als de grote elementen. De los- en laadkades worden gevormd door de plinten van het opslaggedeelte door te laten lopen. Dankzij de goede samenwerking tussen architect, studiebureel, aannemer en prefab fabrikant heeft het industrieterrein van Sint-Katelijne Waver er een industrieel gebouw bij dat gezien mag worden.
 
Bouwheer
Greenpartners cvba
Architect
Gert Colliers
ingenieur stabiliteit
Studie 10 Ingenieursbureau bvba
Aannemer
COSIMCO nv
prefab fabrikant
JUMA beton nv
 
 
 
JUMA Beton
 
JUMA Beton nv werd opgericht in het begin van de jaren tachtig en fabriceerde oorspronkelijk enkel palen en platen voor het bouwen van omheiningen. Vanaf de jaren negentig (1995) komen hier andere elementen bij - voornamelijk klein maatwerk en balken en kolommen - en begint een gestage groei van het bedrijf. Het gamma wordt uitgebreid met trappen en wanden. 3 jaar geleden investeerde JUMA Beton in een bekisting voor draaitrappen.  Trappen zijn echt maatwerk.
 
Naast producten voor gebouwen, is JUMA Beton ook actief in de infrastructuur met de fabricatie van huisaansluitputjes, grote toezichtsputten, landhoofden en andere elementen voor kunstwerken, …
 
Het omzetcijfer groeide tot meer dan 7 miljoen euro in 2006 en toont ook dit jaar een sterke groei.
 
Om kwalitatief hoogwaardige producten te realiseren kan JUMA  Beton beroep doen op zijn infrastructuur: een tekenbureel, twee betoncentrales, een betonlabo, een ijzervlechterij, de nodige systeembekistingen en een uitgebreide schrijnwerkerij. De klant kan er terecht voor alle maatwerk in grijs gewapend beton dat niet te groot of te zwaar is om te transporteren.